Khi nhắc đến từ "thảm họa", hầu hết chúng ta thường nghĩ đến những sự kiện thiên tai như bão, động đất hay cháy rừng, những hiện tượng ngoài tầm kiểm soát của con người. Tuy nhiên, không phải lúc nào thiên nhiên cũng là thủ phạm. Trong suốt lịch sử, chính con người đã gây ra một số sự kiện môi trường tàn khốc nhất.

Từ ô nhiễm không khí đến sự cố tràn dầu, những thảm họa do con người gây ra thường vượt khỏi tầm kiểm soát và gây ra hậu quả khôn lường cho Trái Đất và sinh vật sống. Chính vì vậy, chúng ta cần học hỏi từ những thảm họa này để không tái diễn trong tương lai.

Dưới đây là 10 thảm họa môi trường lớn trong lịch sử Hoa Kỳ mà nguyên nhân chính đến từ con người.

1. Vùng Chết Vịnh Mexico

Năm 1985, các nhà khoa học bắt đầu lập bản đồ một vùng chết ở Vịnh Mexico. "Vùng chết" là khu vực có lượng oxy thấp và ít chất dinh dưỡng, khiến đa số sinh vật biển không thể sinh sống. Vùng chết này bắt nguồn từ sông Mississippi và xuất hiện vào mỗi mùa hè.

Trong nhiều năm, con người đã làm ô nhiễm sông Mississippi bằng thuốc trừ sâu, chất thải công nghiệp và hóa chất độc hại. Khi con sông chảy ra Vịnh Mexico, nó mang theo các chất dinh dưỡng dư thừa như nitơ và phospho, gây ra hiện tượng tảo nở hoa. Khi tảo chết đi, chúng lấy theo lượng oxy trong nước, tạo ra vùng thiếu oxy.

Các nhà khoa học theo dõi vùng chết này hàng năm để kiểm soát sự mở rộng của nó. Theo Cục Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), diện tích vùng chết ở Vịnh Mexico năm 2021 lên tới 6.334 dặm vuông, tương đương với bốn triệu mẫu Anh.

2. Bãi Rác Lớn Thái Bình Dương

Bãi rác lớn Thái Bình Dương là một thảm họa môi trường do chất thải của con người gây ra. Đây là một khối lượng lớn rác thải biển, chủ yếu là các hạt nhựa nhỏ, bị cuốn vào bởi dòng hải lưu Bắc Thái Bình Dương (NPG). NPG là một vòng xoáy nước do bốn dòng hải lưu chính tạo ra, bao gồm dòng California, dòng xích đạo Bắc, dòng Kuroshio và dòng Bắc Thái Bình Dương. Những dòng hải lưu này hợp lại, đưa rác thải và các hạt vi nhựa xoay vòng và tích tụ thành một "bãi rác" lớn.

Kích thước của bãi rác lớn Thái Bình Dương không thể xác định chính xác, nhưng đây chỉ là một trong nhiều nơi trên đại dương mà rác thải tích tụ.

3. Thảm Họa Bụi Bẩn (Dust Bowl)

Bắt đầu từ năm 1930, một thảm họa bụi đã bao phủ vùng Đồng bằng Lớn của Hoa Kỳ, kéo dài suốt một thập kỷ và nguyên nhân một phần do con người gây ra. Khi đó, hầu hết nông dân đã canh tác quá mức và không thực hành bảo tồn đất. Điều này khiến đất trở nên khô cằn, cộng thêm hạn hán nghiêm trọng càng làm tình hình tồi tệ hơn.

Kết quả là thảm họa bụi đã lan ra 19 tiểu bang của Hoa Kỳ. Gió mạnh cuốn theo lớp đất mặt, tạo ra những cơn bão bụi bao phủ 10 triệu mẫu Anh, phá hủy mùa màng và nhà cửa. Khi hạn hán kết thúc vào năm 1940, khoảng 400.000 người đã phải di cư khỏi nơi ở của mình.

4. Sự Cố Nhà Máy Hạt Nhân Three Mile Island

Một trong những sự cố nghiêm trọng nhất trong lịch sử năng lượng hạt nhân Hoa Kỳ xảy ra vào ngày 28 tháng 3 năm 1979, tại nhà máy điện hạt nhân Three Mile Island gần Harrisburg, Pennsylvania.

Sự cố bắt đầu khi một lò phản ứng tự động ngừng hoạt động. Sau đó, van an toàn bị kẹt ở vị trí mở, làm mất đi nước làm mát và gây ra tình trạng tan chảy một phần của lõi lò phản ứng. Vật liệu phóng xạ bị rò rỉ ra môi trường và lò phản ứng bị hư hỏng không thể sửa chữa. Việc xử lý sự cố kéo dài 12 năm và tiêu tốn 973 triệu USD.

5. Thảm Họa Kênh Love

Vào cuối những năm 1970, khu vực Kênh Love ở New York trở thành hiện trường của một thảm họa môi trường kéo dài nhiều thập kỷ. Ban đầu, đây là dự án xây dựng kênh đào của William T. Love vào thế kỷ 19. Tuy nhiên, dự án này bị bỏ dở và đến năm 1942, Công ty Hóa chất Hooker đã sử dụng khu vực này làm bãi rác công nghiệp, chôn lấp khoảng 21.000 tấn hóa chất độc hại.

Đến những năm 1970, mưa lớn đã làm các thùng chứa hóa chất nổi lên, làm ô nhiễm khu vực xung quanh. 239 gia đình sống gần khu vực đã phải sơ tán, và các nhà chức trách phát hiện 421 loại hóa chất khác nhau trong đất, nước và nhà cửa xung quanh.

6. Vụ Tràn Tro Than Tennessee Valley Authority

Vào ngày 22 tháng 12 năm 2008, một sự cố nghiêm trọng đã xảy ra tại Kingston, Tennessee, khi tường của một con đập sụp đổ, giải phóng 5,4 triệu yard khối tro than vào khu vực Swan Pond Embayment. Đợt sóng tro than này chứa các chất độc hại như asen, selen, chì và nhiều chất phóng xạ khác. Khi tràn lan ra, nó đã làm ô nhiễm hơn 300 mẫu đất và lan ra sông Emory. Việc dọn dẹp tro than khỏi sông Emory và khu vực xung quanh kéo dài suốt 6 năm.

Các nhà nghiên cứu vẫn chưa thể đánh giá đầy đủ tác động của thảm họa này đối với hệ sinh thái thủy sinh và trên cạn. Điều mà họ đã biết là sự cố này đã phá hủy nhiều dặm bờ sông và nhiều mẫu thảm thực vật tự nhiên.

7. Vụ Tràn Dầu Exxon Valdez

Năm 1989, tàu chở dầu Exxon Valdez đã đâm vào dải đá ngầm Bligh Reef ở Prince William Sound, Alaska. Mười một thùng chứa dầu đã bị vỡ, làm rò rỉ 11 triệu gallon dầu thô trên 1.300 dặm bờ biển Alaska. Thảm họa này đã làm chết 250.000 con chim biển, 2.800 con rái cá biển và hàng trăm loài chim và động vật biển khác.

Những người ứng cứu ban đầu đã không chuẩn bị cho một sự cố tràn dầu lớn đến mức này. Họ đã cố gắng dọn dẹp dầu bằng cách đốt, sử dụng hóa chất phân tán và dùng các thiết bị hút dầu, nhưng nỗ lực này không hoàn toàn thành công. Một khảo sát năm 2015 cho thấy khoảng 0,6% lượng dầu từ vụ tràn vẫn còn sót lại tại Prince William Sound.

8. Vụ Tràn Dầu BP Deepwater Horizon

Khoảng 20 năm sau sự cố Exxon Valdez, vụ tràn dầu lớn nhất trong lịch sử đã xảy ra tại Vịnh Mexico, Hoa Kỳ. Thảm họa này diễn ra vào tháng 4 năm 2010 khi giàn khoan Deepwater Horizon của công ty BP phát nổ. Vụ tràn dầu này đã cướp đi sinh mạng của 11 người và rò rỉ 134 triệu gallon dầu thô vào Vịnh Mexico. Sự cố này đã gây tổn hại hoặc giết chết hàng nghìn loài động vật biển, bao gồm rùa biển, cá voi, cá heo, chim và cá.

Dầu đã tràn ra vịnh trong 87 ngày trước khi các nhân viên ứng cứu thành công trong việc bịt kín giếng dầu vào tháng 7 năm 2010. Đến năm 2021, việc dọn dẹp vẫn chưa hoàn thành hoàn toàn.

9. Cháy Rừng California Năm 2017

Biến đổi khí hậu là một thảm họa môi trường đang diễn ra, và các hoạt động của con người như đốt nhiên liệu hóa thạch, phá rừng và chăn nuôi gia súc đều góp phần làm tăng lượng khí nhà kính trong khí quyển, gây ra sự nóng lên toàn cầu. Nhiều vụ cháy rừng cũng phần nào là kết quả của biến đổi khí hậu.

Vào tháng 10 năm 2017, miền Bắc California đã trải qua một mùa cháy rừng chết chóc và tàn khốc nhất trong lịch sử. Hơn 170 vụ cháy đã được xác định, trong đó ít nhất 12 vụ do hệ thống dây điện của PG&E bị hỏng hoặc tiếp xúc với cây cối gây ra.

Nhiệt độ cao và hạn hán liên quan đến biến đổi khí hậu đã tạo điều kiện lý tưởng cho các đám cháy bùng phát, thiêu rụi khoảng 245.000 mẫu đất. Những vụ cháy này đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 47 lính cứu hỏa và dân thường, đồng thời phá hủy hàng nghìn ngôi nhà và cơ sở kinh doanh.

10. Khủng Hoảng Nước Sạch Flint

Khủng hoảng nước tại Flint, Michigan là một tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng và một thảm họa môi trường bắt đầu từ ngày 25 tháng 4 năm 2014. Vào ngày này, thành phố Flint đã chuyển sang sử dụng sông Flint làm nguồn cung cấp nước chính.

Tuy nhiên, đường ống dẫn nước chưa được kiểm tra độc tố và không được xử lý chống ăn mòn trước khi đưa vào sử dụng, dẫn đến việc các chất độc hại bị rò rỉ vào nguồn nước uống của thành phố. Khoảng 140.000 cư dân đã bị phơi nhiễm chì và các chất độc khác, bao gồm trihalomethane, với mức chì vượt quá 15 ppb.

Vào ngày 1 tháng 10 năm 2015, thành phố đã đưa ra cảnh báo rằng nước không an toàn để uống, nhưng hệ thống đường ống vẫn chưa được sửa chữa. Nhiều người dân không có lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm, và nước độc hại này cũng đã ngấm vào đất và làm ô nhiễm các hồ, sông và suối lân cận. Tình trạng khủng hoảng này vẫn đang diễn ra, và tính đến năm 2021, một số cư dân vẫn đang phải chịu hậu quả về sức khỏe do ngộ độc chì và chưa được tiếp cận nguồn nước sạch.

Vui lòng trích dẫn link nguồn khi copy nội dung bài viết này! Trân trọng cảm ơn